“Hanchos” Completes Second Week
The Vaad Hatmimim and JEM are proud to announce the names of Bochurim that passed week 2 of Hanachos program.
This week’s Videos for Level one were each 10 minutes long and Level two were 18 minutes long.
With over 200 Hanachos from 13 participating Mesivtas, the Maniach for this week has chosen the top two Hanachos written by Shiur Berel Silberberg of Mesivta Lubavitch Chicago in Yiddish and Yechiel Zirkind of Mesivta Lubavitch Coral Springs written in English.
The top Hanachos are on the 18 minutes video of the Rebbe from Yud Beis Tammuz Farbrangen 5737 (50 years) Sicha 4:
Hanacha by Berel Silberberg:
ס’איז פאראן א הוראה מיוחדת פאר יעדער י”ב-י”ג תמוז און די הוראה מיוחדת פאר דעם יאר תשל”ז איז דאס וואס ס’איז יובל שנה ואע”פ אז אין פשטות איז דעם ענין פון (שמיטה ו)יובל איין ציילונג בא ב”ד פאר אלע אידן כאחד און ניט יעדערע בפנ”ע ועד”ז שבת אבער מען געפינט דאך אז ס’איז פאראן די ענינים אויך בנוגע לאדם פרטי בנוגע שבת ווען א מענטש איז הולך במדבר און פארגעסט ווען ס’איז שבת ציילט ער פאר זיך זעקס טעג און דערנאך שובת ועד”ז בנוגע שמיטה אז יעדער ע”ע ציילט זיין אייגענע ששה שנים ואח”כ יצא ועד”ז בנוגע יובל אז דער “עולם” וואס א לוי דינט אין דער ביהמ”ק איז יובל שנה (וואס דאס לערנט מען פון שמואל וואס וואס איז איבערגעגעבן געווארן צום עבודת הקודש כשנגמל וואס דאס איז בן שנתיים און איז געווען איבערגעגעבן עד מותו ווען ער איז אלט געווען שנים וחמשים און ס’שטייט בא אים אז ער איז איבערגעגעבן געווארן “לעולם”) און מיר געפינען יובל אויך בנוגע לענינם פרטיים ווי די זהר איז מדמה יובל כפשוטו מיט’ן פסוק “ועל (נהר )יובל ישלך (אילן מסויים )שרשיו” אז בכדי דער אילן זאל קענען וואקסן כראוי דארף ער אים עוקר זיין ממקום נטיותו וחוזר ונוטעו במקום אחר און מען אנהויבט ציילן די יובל שנה פון די צוויטן שתילה על נהר יובל. וואס דער ענין פון יובל פרטי האט דער פריערדיקע רבי געשריבן אין זיין הקדמה צו דעם דרוק פון די מאמר החלצו פון דעם רבי’ן נ”ע וואס איז געדרוקט געווארן לאחר יובל שנה און האט געזאגט אז דעריבער וואס ס’איז יובל שנה מאמירת המאמר איז פאראן א הצלחה מיוחדת און כידוע דעם ווארט פון בעש”ט אויף די צוויי מאמרי פרקי אבות “ולפני מי אתה עתיד ליתן דין וחשבון” און ונפרעין לאדם בין מדעתו ושלא מדעתו” וואס די נקודת הענין איז אז די אייציקע וועג ב”ד של מעלה קען מעניש זיין א איד איז נאר אויב ער ערשט פסק’נט א עונש אויף א צווייטער איד פאר די זעלבע זאך וואס ער האט געטאן ובודאי שמרובה מידה טובה און וויבאלד די פריערדיקע רבי האט גע’פסק’נט וועגן זיין טאטן אז ענין היובל גיט אן ענין פון הצלחה איז עס זיכער אז בנוגע לעניניו איז אויך פאראן ענין ההצלחה ביתר שאת וביתר עוז אויב מיר זיינען עוסק איצט אין זיינע ענינים אין וועלכע ער האט פארליינגט.
ויש לבאר זה ע”פ יובל בפשטות וואס די מצוות היובל איז דאס ושב איש לאחזותו סיי בקרקע און סיי עבד עברי וואס דאס קען מען מבאר זיין אויף צוויי אופנים 1)אז עס איז אפקעתא דמלכא ד.ה. אז מצד המכירה איז דאס א מכירה עולמית און ווען עס קומט יובל איז עס א גזיה”כ און איז מפקיע דעם פעלד צוריק צום בעל הראשון 2)אז מלכתחילה איז עס נאר פארקויפט ביז’ן יובל און ווי דער רגצובר גאון האט געזאגט אז יעדער חקירה דארף האבן א נפק”מ איז דער נפק”מ אויב ווען נאכן פארקויפן דעם פעלד בטלה היובל (און ווי ס’איז טאקע געווען בימי בית ראשון) איז צודען איז דער פעלד חוזר איז אויב ס’איז אן ענין פון אפקעתא דמלכא איז עס ניט חוזר וויל דער אפקעתא ליתא אבער אויב ס’איז מלכתחילה נאר פארקויפט לשנים איז עס זיכער חוזר. ולכאורה יש להביא ראי’ לאופן הא’ ווארום ס’פאראן א הלכה אז יובל איז נאר מפקיע א מכירה גמורה און ניט א מכירה לשנים (ועד”ז בעונשים ובהפרת נדרים שרק חלים על דבר שלם) און לכאורה דאס איז נאר מתאים לפי אופן הא’ וויי לפי אופן הב’ אז אלע מכירות זיינען בעצם מכירה לשנים איז מה לי עד היובל ומה עד שנים שלאחר היובל?! יש ליובל להפקיע! און אלו ואלו דא”ח ואע”פ אז להלכה איז נאר איינער גערעכט דאס איז נאר ווייל בנוגע להלכה צו גייון לויט ביידע איז דאס א דבר והיפוכו און דערפאר דארף מען פסק’נען ווי איינער אבער אין א מצב וואס מען קען מקיים זיין ביידע און זיכער נאר אלס א חומרה (ניט זאגנדיק אז זיי זיינען ביידע די הלכה ווארום דאס איז הכסיל בחושך יהלך) זיכער טוט מען דאס.
ובנוגע לענינינו ברוחניות הענינים איז דער ענין פון יובל שנים זינט י”ב-י”ג שנה פון תרפ”ז האט מען סיי די עזר (אפקעתא) דמלכא און סיי די אש מההדיוט אז ער איז מחליט אז פון דעם יובל יתחיל עבודה חדשה זיכער אין אן אופון פון מעלין בקודש ביתר שאת וביתר עוז.
Hanacha by Yechiel Zirkind:
All the things that we mentioned before בקשר to י״ב וי״ג תמוז has a שייכות every year from תרפ״ז (the year of the גאולה) until this year however every year has its own specific הוראות and so too this year תשל״ז also has special הוראות. This year is the fiftieth year since the גאולה which happened in תרפ״ז. Fifty years is a עולם and a very significant milestone. You can ask יובל in תורה was only counted with all אידן not for individuals that the fiftieth year is special rather there is only one יובל for the entire כלל ישראל and it wasn’t counted individually like other things rather the בית דין counted first the שמיטות then the יובל (like the famous מחלוקת whether they are dependent on one another if יובל can only be observed if the שמיטות are counted or even without the count of the שמיטות nevertheless) both שמיטות and יובלות are both counted together by all אידן. These מצוות have a lot of conditions: שמיטה are connected with the land and especially ארץ ישראל and even more by יובל which is only when all the אידן are living in ארץ ישראל. However here we are talking about a יובל which seemingly is only for an individual and a thing that happened during his life time but we do find an individual יובל. First we will find a individual שמיטה: besides the general שמיטה counted for all אידן, there is a specific שמיטה for a עבד עברי which שש שנים יעבד ובשביעית יצא לחופשי חנם and his years are counted separately. Similarly we find by the count of שבת that וביום שביעי שבתון is for all אידן בכל מושבותיכם but if a איד is lost in the desert and he loses track of time he counts six days and the seventh day is שבת (or the opposite way around according to the other opinions) which according to some opinions is שבת מן התורה. Similarly we also find an individual יובל: the עולם of the לויים is for his 50 years not 50 years for the entire שבט but for his 50 years. We learn this from שמואל הנביא which was also a לוי that it says וישב שם עד עולם and his עבודה started was weaned (which is at 2 years old after 24 months of weaning) and then he remained in שילה עד עולם and he lived for 52 years and from here we learn that the עולמו של לוי is 50 years and then ושב מעבודת המשא וכו׳ which is a individual יובל for every לוי. We also find a יובל for a specific event as the בעל הגאולה writes in the הקדמה to קונטרוס החלצו (the famous מאמר of his father on the פסוק החלצו מכם אנשים which was first published 50 years after it was originally said) that the זוהר says that the יובל which is written in פרשת בהר is connected to יובל ישלח שרשיו because יובל and יובל have the same letters. The פשט if the פסוק יובל ישלח שרשיו is that it is referring to a tree that was planted on the fertile banks of יובל and then the tree spreads out its roots which is similar to the יובל that the תורה mentions in פרשת בהר. From here we see two things that there is a יובל for a specific tree which is planted on יובל and we plant a tree in general (as the מדרש says on the פסוק גפן ממצרים תשיאה) that the nature of a vine and trees in general if one wants to make it even better he uproots it and plants it somewhere else and then it becomes even better and we count the 50 years from when it was replanted. It has its unique יובל. Therefore the בעל הגאולה writes when the קונטרוס החלצו was published 50 years after his father was originally said it, even though it is only one of his father’s מאמרים out of the מאמרים he said and the קונטרסים that he wrote and everything else that he did throughout his lifetime but for this מאמר a special milestone happened when the שנת היובל came. The same is also in regards to our situation which 50 years since the גאולה the first time we now know to make a יובל based on the בעל הגאולה׳ס פסק as is known the תורת הבעל שם טוב on 2 משניות: 1) נפרעין מן אדם מדעתו ושלא מדעתו. 2) לפני מי אתה עתיד לתן דין וחשבון that the question is “isn’t it the opposite, first you give חשבון then דין?” The בעל שם טוב explains the משניות together that the משנה means when it says נפרעין מן האדם מדעתו ושלא מדעתו that a איד is presented with a case similar to his but with a different person and when he says this is what should be the verdict which is דין which מדעתו then we make the חשבון of what he did in his life and even if he disagrees now (שלא מדעתו) now, the verdict will be as he judged the other person, this is talking about punishments so קל וחומר in regards to good things. If the Rebbe says something about his father that the fiftieth year is הצלחה מיוחדת and has a special meaning then in regards to his יובל he פסק׳ן the דין on himself that today has הצלחה מיוחדת and if we work ביתר שאת וביתר עז to do all that the בעל הגאולה demands of every איד even those that are only Jewish in name (as he writes in his famous letter). We have extra power and more success in a ever-growing way. The הצלחה that is connected to יובל is also connected to and is explained in the way is was actually done as is explained in פרשת בהר. What happens by יובל is that ושב איש לאחוזתו that the fields return to the מוכר from the קונה and similarly עבדים ויצאו לחרות. This can be explained in 2 ways: 1) (as the גמרא calls it) אפקדתא דמלכא that ה׳ is גוזר and He abolishes the קנין of the field or slave that the field should go back to its original owner and slaves go free. 2) that the תורה makes a precondition that it’s only until יובל (or even before that based the many details in this case) and this is גזירת המלך. Like the Rogitchover explains in his fashion which’s מעשה הוא העיקר that no matter how deep the שקלא וטריא is at the end we have to ask מאי בנייהו ולמאי נפקא מינה במעשה בפועל לענין פרטי ולדבר פרטי, so too here we have to ask what is the difference between the two explanations? One of the differences mentioned is if one sold his field when יובל applied but before יובל came it was בטל (which actually happened at the חורבן בית ראשון that according to everyone יובל was being observed but because of גלות it was בטל as רש״י brings in his פירוש על התורה on the words ואם יהיה היובל which implies that there’s a time that it’s בטל.) so according to the first opinion the sale of the field is לצמיתות since originally it was לצמיתות but the אפקדתא דמלכא says that on יובל it is returned so if יובל is בטל then it’s לצמיתות, but according to the second opinion that it is not אפקדתא דמלכא rather a ציווי of the תורה which says it’s not לצמיתות as the לשון of the פסוק that we don’t sell לצמיתות כי לי כל הארץ so לכתחילה it was only until יובל so whether or not יובל was בטל afterwards it is only binding until יובל. The first explanation seems right because יובל only takes away the קנין of a קנין גמור that if one sells something for a certain amount of years and then it returns to its owner, it doesn’t return by יובל even if יובל is in effect, because יובל only takes away a קנין גמור. Like we see by punishment that it works if you do the שיעור but for חצי שיעור punishment doesn’t help. And find this in many things like נדרים it has to be a complete נדר in all its details in order to annul it and the same is by יובל that if a sale has a end date whether it is יובל or a different time, יובל is never מבטל a sale because it was limited to יובל. How is this relevant to our discussion? All these aspects apply to all individual יובלות and since אלו ואלו דברי אלקים חיים but since for הלכה למעשה we need to פסק׳ן like one person if they are 2 opposites but if they are not 2 opposites and we can follow both opinions then we are strict like 2 opinions and fulfill both of them like it is known as the גמרא says that if we פסק׳ן like one opinion and and he says otherwise he is כסיל בחושך הולך but you are not if you are taking it as a הידור not because the הלכה is like both. This is also by ענינים רוחנים we can follow both opinions: that when יובל comes it is a decree of ה׳ (according to the first opinion) that ה׳ begins and blesses us with extra success and the second opinion that we set the precondition that by יובל we take on a higher level of עבודה and since we rare מעלין בקודש so our עבודה will be ביתר שאת וביתר עז than it was throughout the past יובל years and therefore through this we fulfill אלו ואלו דברי אלקים חיים.